Pod koniec poprzedniego roku skierowaliśmy list do ministra nauki z zapytaniem o losy polityki otwartej nauki w ministerstwie. Właśnie nadeszła odpowiedź, w której podsekretarz stanu, Piotr Dardziński, wyjaśnia, jakie kroki podjęło ministerstwo, by realizować tę politykę.
Efekty analizy wyników wdrażania OD
Na pytanine o efekty analizy wyników wdrażania otwartego dostępu w okresie przejściowym Ministerstwo wymieniło szereg inicjatyw promujących OA: szkolenia dla pracowników jednostek naukowych i uczelni, działania informacyjne prowadzone przez NCN, wyniki ankiety nt. Open Dostępu (OD) wypełnionej przez 168 jednostek naukowych i uczelni). Wśród zdiagnozownych głównych barier wdrożeniowych resort nauki wymienia niską świadomość naukowców, ograniczenia wynikające z prawa autorsiego oraz brak infrastruktury i systemowego podejścia do udostępniania zasobów naukowych. Jednym ze zdiagnozowanych barier jest brak finansowania działań OD – z badań ankietowych ministerstwa wynika, że 44% respondentów odpowiedziało, iż nie posiada środków na finansowanie otwartego dostępu, 25% respondentów przekazuje na ten cel środki z dotacji statutowej lub środki własne, 22% ze środków statutowych, projektów badawczych lub innych źródeł, 4% wskazywało na środki unijne.
Wśród działań wdrożeniowych MNiSW zwraca uwagę na rolę powołanego zespołu roboczego ds. otwartego dostępu oraz rekomendacje zawarte w opracowanym przez zespół raporcie – m.in. sfinansowanie infrastruktury OD z budżetu nauki, uwzględnienie instrumentów prawno-finansowych dla OD w Ustawie 2.0 czy uwzględnienie otwartego dostępu w ocenie pracowników.
Docelowe rozwiązania na szczeblu krajowym
Na pytanie o formę jaką przyjmą docelowe rozwiązania pozwalające na koordynację działań operacyjnych na szczeblu krajowym, MNiSW poinformowało w liście, że na chwilę obecną (7.02.2018) nie zostały podjęte tego typu decyzje. NCN przygotowuje stanowisko w sprawie stworzenia niezależnego od innych repozytoriów (np. KRONIK@) krajowego repozytorium zasobów nauki, które to stanowisko dla MNiSW jest ważnym głosem w dyskusji nad kształtem rozwiązań OD w Polsce.
Mierniki realizacji celów rozwoju OD
Propozycja MNiSW dla głównego miernika to liczba publikacji polskich autorów w otwartym dostępie sprawozdana w Polskiej Bibliografii Naukowej. Resort nauki argumentuje swoją propozycję faktem, że miernik ten dotyczy recenzowanych publikacji, generowany jest na zasadzie bottom-up na podstawie sprawozdań jednostek naukowych i uczelni, jego wartość jest łatwa do pozyskania z PBN i porównywania w czasie.
Podsumowanie dotychczasowych prac MNiSW w zakresie OD
MNiSW zadeklarowało, że podsumowanie zostanie opublikowane w pierwszym kwartale 2018 roku na stronie ministerialnej.
