Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego na początku czerwca ogłosiło konsultacje społeczne dotyczące dokumentów Komisji Europejskiej. W ramach konsultacji instytucje mogły zgłaszać swoje uwagi na temat 3 dokumentów: Dyrektywy ws Dzieł Osieroconych, Strategii IPR oraz powierzeniu OHIM spraw z zakresu egzekwowania praw własności intelektualnej.

Koalicja Otwartej Edukacji przygotowała swoje stanowisko ws tych trzech dokumentów.

1) PROJEKT DYREKTYWY WS DZIEŁ OSIEROCONYCH

• Zdaniem KOED proponowany zakres przedmiotowy Dyrektywy jest zbyt wąski. Tematem Dyrektywy powinny zostać objęte wszystkie utwory osierocone, a nie tylko określone ich rodzaje. Nie ma uzasadnienia, dlaczego tylko wybrane utwory miałyby podlegać Dyrektywie. Należy zwrócić uwagę, że Comite de Sages – w swoim raporcie rekomenduje, status utworu osieroconego obejmował wszystkie różnorodne materiały: audiowizualne, teksty, sztuki wizualne, dźwięk.

• Zbyt wąski jest również zakres podmiotowy. Jesteśmy przekonani, że korzystać z utworów osieroconych na podstawie Dyrektywy powinien móc każdy, a nie tylko wybrane instytucje.

• Dyrektywa zawiera zbyt wąski zakres uprawnień – zezwala jedynie na publikowanie w różnego rodzaju bibliotekach. Ponadto zakłada się w projekcie, że za każde wykorzystanie poza „misją publiczną” instytucji wskazanych w Dyrektywie (w tym komercyjne) uprawniony musi uzyskać wynagrodzenie. Prawidłowe rozwiązanie powinno udzielać użytkownikom taki zakres uprawnień, na jaki zgodzi się uprawniony i za takim wynagrodzeniem (lub bez niego), jakie strony ustalą w umowie.

To tylko kilka najistotniejszych uwag do projektu. Ponieważ pełne stanowisko KOED to dłuższy tekst, zamieszczamy je w PDF-ie.

2) STRATEGIA W OBSZARZE PRAW WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ – KOMUNIKAT KE

• W dziedzinie prawa patentowego i propozycji utworzenia centralnego urzędu patentowego KOED jest przeciwny z określonych, historycznych powodów – dotychczasowa debata wskazywała, że wprowadzenie EPO wiązać się może z wprowadzeniem patentowalności modeli biznesowych i rozwiązań informatycznych (czyli de facto matematycznych). Zdaniem KOED takie rozszerzenie jest niedopuszczalne.

• W zakresie “user generated content” Koalicja Otwartej Edukacji sprzeciwia się dzieleniu twórców na “lepszych” i “gorszych”. Termin “user generated content” milcząco zakłada, że są kategorie twórców nie zasługujących na pełną ochronę. Naszym zdaniem godzi to w podstawy systemu praw autorskich, który opiera się na aksjomacie ochrony praw niezależnie od wartości dzieła czy osoby autora.

• Jeśli chodzi o dostęp do utworów w bibliotekach cyfrowych Komisja porusza temat tworzenia innowacyjnych systemów licencyjnych. KOED zwraca uwagę, że taki globalny system już istnieje i jest szeroko stosowany – są to licencje Creative Commons.

• W zakresie potrzeb osób niepełnosprawnych znacznie ważniejsze od udostępniania utworów w specjalnych formatach przy pomocy “zaufanych pośredników” jest upowszechnianie otwartych standardów formatów danych.

Pozostałe uwagi KOED do komunikatu KE w PDF.

3) PROJEKT ROZPORZĄDZENIA WS PRZEKAZANIA URZĘDOWI DS. HARMONIZACJI RYNKU WEWNĘTRZNEGO SPRAW Z ZAKRESU OCHRONY PRAW WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Komisja Europejska będzie się konsultować z Urzędem, a następnie przesyłać raporty Parlamentowi Europejskiemu, co może zaowocować powstaniem stosownej dyrektywy. W tym zakresie pożądanym mógłby się okazać udział podmiotów takich, jak Koalicja w przygotowaniu programów i materiałów szkoleniowych oraz danych statystycznych do analiz i raportów w zakresie udziału wolnych licencji oraz zasad i potrzeby ich funkcjonowania w „rynku” licencji w ogóle.

Całość tekstu w PDF.