plen

Instytut Książki odbiera nam Janusza Korczaka

1 stycznia 2013 roku powinniśmy świętować przejście do Domeny Publicznej “Kajtusia Czarodzieja”, “Króla Maciusia I“ oraz innych dzieł Janusza Korczaka. Niestety aktualny właściciel majątkowych praw autorskich twierdzi, że będziemy musieli na to poczekać jeszcze 3 lata.

W 2010 roku Instytut Książki nabył od Skarbu Państwa wyłączne autorskie prawa majątkowe do wszystkich utworów Janusza Korczaka. Zgodnie z ustawą o prawach autorskich z 1994 r. Instytut Książki może być jedynym dysponentem praw autorskich w okresie 70 lat od śmierci Janusza Korczaka, który zmarł w sierpniu 1942 roku. Jednak Instytut Książki utrzymuje, że okres obowiązywania ochrony prawnoautorskiej rozpoczyna się 9 maja 1946 roku. To oznacza, że na przejście Korczaka do Domeny Publicznej mielibyśmy czekać do 1 stycznia 2017 roku.

Co ciekawe, kancelaria prawna WBK, która wspiera Instytut Książki w zakresie zarządzania prawami autorskimi do Korczaka sama podaje datę jego śmierci na 1942, a sam Instytut Książki podaje dokładną datę co do dnia i miesiąca (6 sierpnia 1942). Przez to niejako przeczy własnej polityce wydawniczej.

Jako Koalicja, która od lat dba o polską Domenę Publiczną, wyrażamy obawy odnośnie działań Instytutu Książki, których efektem może być kurczenie się zasobów Domeny Publicznej. Nabycie praw autorskich przez Instytut Książki może oznaczać, że przez kolejne 6 lat będziemy napotykać szereg barier. Umieszczenie w bibliotekach internetowych, zmiana formatu pliku (istotne np. dla osób niepełnosprawnych), udostępnianie w tłumaczeniach i innych opracowaniach (wersjach audio, wersjach z tworzonymi w otwarty sposób przypisami czy innych formach właściwych erze cyfrowej) może okazać się niemożliwe bez podpisania z Instytutem Książki umowy licencyjnej (lista aktualnie udzielonych licencji dostępna na stronach Instytutu).

Wierzymy, że Domena Publiczna powinna być objęta ścisłą ochroną, a prawa autorskie do utworów w posiadaniu Skarbu Państwa powinny być automatycznie przenoszone do Domeny Publicznej. Z takim apelem Koalicja przygotowuje oficjalne stanowisko w sprawie twórczości Janusza Korczaka, poparte listem do MKiDN oraz Instytutu Książki.

Na blogu Koalicji warto poczytać także o przypadku zawłaszczania praw autorskich do Dzienniczka św. Faustyny Kowalskiej.