Narodowy Instytut Audiowizualny (NINA) jest operatorem Wieloletniego Programu Rządowego KULTURA+ uchwalonym przez Radę Ministrów na lata 2011-2015. „Udostępnianie zdigitalizowanego materiału w domenie publicznej” jest jednym z kryteriów oceny wniosków w ramach programu. NINA opublikowała dokument, w którym prezentuje własne rozumienie tego kryterium. W myśl tego dokumentu, udostępnianie w domenie publicznej zachodzi, nawet gdy występują m.in. następujące elementy:

• ograniczenie prezentacji do celu poznawczego;
• rejestracja i logowanie użytkowników w celu ich weryfikacji;
• ograniczenie bądź całkowite wykluczenie możliwości pobierania danych materiałów oraz przetwarzania ich przez użytkowników.

Innymi słowy udostępnienie materiału w sposób umożliwiający odbiorcy jedynie zapoznanie się z nim stanowić ma „udostępnienie w domenie publicznej”. Rozumienie to ma mieć zastosowanie w procedurze oceny wniosków konkursowych składanych w programie Kultura +.

Prezentowane przez NINA rozumienie domeny publicznej nie jest zgodne z ogólnie przyjmowanym rozumieniem tego pojęcia. Stanowi w istocie próbę uznania, że do domeny publicznej należą materiały, które nie mogą być za takie uznane w myśl powszechnie funkcjonujących definicji tego pojęcia. W skrajnym przypadku, definicja NINA pozwoliłaby uznać za „domenę publiczną” wszystkie materiały; nawet te, które są chronione prawem autorskim w całej rozciągłości, a dodatkowo obarczone przez udostępniającego daleko idącymi ograniczeniami technicznymi korzystania.

Dlatego postulujemy, żeby w kolejnych edycjach Wieloletniego Programu Rządowego Kultura+ stosować prawidłową, zgodną powszechnym rozumieniem tego pojęcia, definicję domeny publicznej. Naszym zdaniem jeśli grantodawca pragnie umożliwić finansowanie digitalizacji zasobów będących pod ochroną prawa autorskiego, to powinien ująć to wprost w regulaminie. Digitalizacja zasobów kultury finansowana z funduszy publicznych powinna obejmować zasoby będące w domenie publicznej, w tym zasoby dostępne na wolnych licencjach (zgodnie z szerszym pojęciem domeny publicznej). Niedopuszczalna jednak jest naszym zdaniem sytuacja, w której kwestia możliwości dalszego wykorzystania tych zasobów przez odbiorców końcowych pozostaje niezdefiniowana bądź rozmyta na poziomie regulaminu konkursu grantowego.

Wzywamy Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Instytut Audiowizualny do takiego kształtowania regulaminów konkursów, które zachowywałyby powszechnie przyjęte normy związane z funkcjonowaniem domeny publicznej.

Zobacz pełne stanowisko Koalicji ws definicji Domeny publicznej NINA: PDF i ODT