Poniższy list na temat zasad udostępniania materiałów na stronie kula.gov.pl został wysłany przez KOED w dniu 21.09.2009 do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdana Zdrojewskiego. Opublikujemy również odpowiedź na nasze pismo.
Koalicja Otwartej Edukacji z ogromnym zainteresowaniem odnotowała fakt pojawienia się strony edukacyjnej kierowanej do dzieci www.kula.gov.pl. Zdajemy sobie sprawę z zasadności i użyteczności tej inicjatywy. Ogromnie nas cieszy, że Ministerstwo Kultury działa na rzecz rozpowszechnienia edukacji kulturalnej, która naszym zdaniem jest niezbędnym elementem kompetencji, w jakie powinien być wyposażony wchodzący w dorosłe życie człowiek.
Na stronie kula.gov.pl naszą uwagę zwrócił pewien niefortunny zapis na temat polityki prywatności, który – jak sądzimy – można by w łatwy sposób poprawić. Zapis ten brzmi następująco: „Polityka prywatności. Żadna część jak i całość elementów zawartych w serwisie nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włącznie z kopiowaniem, szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie – bez pisemnej zgody MKiDN. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie utworów w całości lub w części bez zgody MKiDN lub autorów z naruszeniem prawa jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie”.
Zapis ten jest sprzeczny z Art. 23 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, który mówi, że: „Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie własnego użytku osobistego. […]”. Sprawa podobnych napisów na płytach DVD była przedmiotem zainteresowania Urzędu Ochrony Konsumentów i Konkurencji, który wskazywał, że wprowadzają one odbiorców w błąd.
Strona kula.gov.pl zawiera materiały zamieszczone z intencją udostępniania użytkownikom (uczniom i nauczycielom) do dalszego wykorzystywania. Dlatego Koalicja Otwartej Edukacji sugeruje udostępnienie ich na licencji, która wprost umożliwi ich odbiorcom i użytkownikom dalsze, nieograniczone wykorzystywanie, np. na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 PL. Licencja ta wprost zezwala na szerokie i nieograniczone korzystanie z przygotowanych materiałów przez ich użytkowników bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody. Ponieważ w serwisie nauczyciele są wręcz zachęcani do szerokiego wykorzystywania przygotowanych materiałów, sądzimy, że jasne i otwarte zasady ich wykorzystania zwiększą skuteczność projektu i umożliwią nowe, innowacyjne metody edukacyjne (np. włączenie ich do kursów e-learningowych czy wykorzystanie w innych projektach edukacyjnych prowadzonych przez powołane do tego instytucje). Koalicja Otwartej Edukacji zwraca też uwagę na fakt, że materiały przygotowane z funduszy publicznych z zasady winny być udostępniane w otwarty sposób, bez ograniczania możliwości ich użycia.
Koalicja Otwartej Edukacji jest porozumieniem organizacji pozarządowych i instytucji działających w obszarze edukacji, nauki i kultury. Celem jej działania jest budowanie, promocja i aktywizm na rzecz otwartych zasobów edukacyjnych rozumianych jako materiały, które są udostępnione w sposób otwarty i gwarantujący ich odbiorcom wolność wykorzystywania i odtwarzania utworu, wolność poznawania dzieła oraz stosowania zawartych w nim informacji, wolność redystrybucji i wolność dystrybucji dzieł pochodnych.
