plen

Obchody Dnia Domeny Publicznej w Bibliotece Narodowej

Jarosław Lipszyc, Marek Siudym i Tomasz Makowski Dnia 30 grudnia Bibliotece Narodowej odbyła się po raz drugi w Polsce konferencja prasowa związana z obchodami Dnia Domeny Publicznej. Organizatorem tej imprezy była Koalicja Otwartej Edukacji (KOED) a spotkanie poprowadził jej przewodniczący – Jarosław Lipszyc.

Dzień Domeny Publicznej obchodzony jest od niedawna, ponieważ związany jest z nowymi zjawiskami, z jakimi mamy do czynienia w Internecie: udostępnianiem materiałów naukowych i edukacyjnych, twórczością artystów, prawem autorskim. Ma on uzmysłowić wszystkim użytkownikom sieci, jak długo muszą czekać na dzieła, by mogły zgodnie z obowiązującym prawem zostać uwolnione do nieograniczonego wykorzystania. Ma on pokazać, że w naszym wspólnym interesie leży wypełnianie sieci dziełami kultury, które sami współtworzymy właśnie dzięki uczestnictwie w kulturze już wytworzonej, zastanej. Pamiętajmy jesteśmy często jednocześnie twórcami i użytkownikami kultury – nie zamykajmy sobie drogi do uczestnictwa w niej.

Dzień Domeny Publicznej odpowiada na niecierpliwe pytanie użytkowników Internetu, dlaczego w bibliotekach cyfrowych mamy tak dużo utworów starych a prawie nie ma nowych. 1 stycznia każdego roku bibliotekarze, archiwiści, muzealnicy i inni organizatorzy kultury mogą zdigitalizować i udostępnić w Internecie tysiące utworów znanych twórców, naukowców, polityków czy działaczy społecznych, którzy zmarli 70 lat przed tą datą. 70 lat to bardzo dużo, jeszcze niedawno mieliśmy w prawie zapis 25 lat, potem 50, teraz 70, a są zakusy, by wydłużyć ten okres do 95 lat. Organizatorzy tego Dnia podkreślają, że warto dla dobra wspólnego walczyć o skracanie okresu ochrony utworów, ponieważ większość dzieł, szczególnie naukowych takiej ochrony nie potrzebuje, autorzy o nią nie zabiegają, wręcz przeciwnie.

Do biblioteki przybyli dziennikarze gazet, radia, czasopism branżowych związanych z kulturą i bibliotekarstwem oraz działacze organizacji pozarządowych, w sumie około 20 osób. Dyrektor Biblioteki Narodowej dr Tomasz Makowski przywitał gości i podkreślił, jak ważnym celem jest udostępnienie w Internecie jak największej liczby utworów w sposób swobodny i nieograniczony, tak by każdy użytkownik sieci, poszukujący treści cyfrowych miał do nich wygodny, darmowy dostęp.

W tym roku szczególnie podkreślano, że do domeny publicznej przechodzą utwory Brunona Jasieńskiego – jego wiersz But w butonierce recytował aktor scen warszawskich Marek Siudym – Karola Huberta Rostworowskiego, Mariana Zdziechowskiego, Aleksandra Świętochowskiego, Kazimierza Twardowskiego, Władysława Grabskiego i innych znanych polskich twórców, profesorów, polityków czy działaczy społecznych.

Na Dzień Domeny Publicznej bibliotekarze cyfrowi zeskanowali i pokazali kilkanaście utworów wyżej wymienionych twórców w polskich bibliotekach cyfrowych i będą kontynuować tę pracę przez kolejne lata. Jakie znaczenie tego typu praca ma dla edukacji czy nauki nie trzeba wyjaśniać, otwiera ona drogę do otwartej i swobodnej wymiany myśli, promocji badań i inspirowania nowej twórczości.

Dlatego Dzień Domeny Publicznej będzie organizowany rokrocznie właśnie w Bibliotece Narodowej, by podkreślić, że celem tej imprezy jest podnoszenie rangi polskiej kultury i promowanie jej dorobku w całym świecie.

Koalicja Otwartej Edukacji